Projecten

Vergroening centrumgebied Alphen aan den Rijn

Samen met gemeente Alphen aan den Rijn hebben wij een pilotproject ontwikkeld om groen meetbaar in te zetten als oplossing voor een gezonde, klimaatadaptieve en biodiverse leefomgeving.

Binnen deze pilot hebben we het Stadhuisplein sterk vergroend met een focus op hittereductie, waterberging én het creëren van meer biodiversiteit in het centrumgebied. Gedurende 10 jaar zijn wij hiervoor verantwoordelijk en meten we, in samenwerking met de Wageningen University & Research en De Vlinderstichting (Dutch Butterfly Conservation) wat het effect is van deze vergroening.

Met de vergroening van het centrum zorgen we zo voor een aantrekkelijke, gezonde stad die beter voorbereid is op een veranderend klimaat met extremer weer. Denk aan meer stortbuien, meer hitte en droogte. Groen zorgt voor meer koelte dan een bestraat centrum, groen neemt CO2 op en ook het regenwater stroomt makkelijker weg.

Meten is weten!
Op een zonnige dag is er door medewerkers van Wageningen Environmental Research een temperatuur van 64 graden gemeten! Deze temperatuur is gemeten aan de zijkant van het gemeentehuis voordat het groen is geplant. Deze onderzoekers zullen dit project 10 jaar lang monitoren om zo een duidelijk beeld te geven hoe vergroening kan helpen om het microklimaat te verbeteren.

Wat is er aan groen nodig om de hitte in de stad te reduceren?
Eva Stache (TU Delft) heeft een berekening gemaakt van de opwarming van de versteende stad op warme dagen. Aan de hand daarvan is berekend dat er 50.000 tot 70.000 m2 groen nodig is om het stadscentrum van Alphen aan den Rijn tot een prettige en gezonde plek te maken en te houden. Dit groen moet vervolgens actief water kunnen verdampen om de stad 8-10 graden te koelen op warme dagen. Zo’n vergroeningsopgave is niet alleen mogelijk in de openbare ruimte. Daarom heeft de gemeente een plan uitgewerkt waarin de financiële lasten en baten van groen beschreven om private gebouw- en grondeigenaren aan te spreken om hun bezit te laten vergroenen.

Scan ecosysteemdiensten
Aan de hand van de ecosysteemdienstenscan van Eva Stache is berekend waar groen het meeste effect heeft in de stad. Vervolgens zijn we gaan vergroenen en gaan we meten wat het werkelijke effect is op hitte, waterafvang, biodiversiteit, uitstraling/beleving en duurzaamheid.

 

Wat is het effect van deze enorme vergroening?
Vergroening van het stadscentrum heeft veel voordelen. Sterker nog, de voordelen leveren veel meer op dan de kosten. Sommige voordelen zijn direct voor de ‘groeneigenaar’, zoals energiebesparing door isolatie van het gebouw, waardevermeerdering van het pand, langere levensduur van gevels en daken en geluidsdemping. Daarnaast levert het groen ook op brede schaal veel voordelen. Het koelt het stadscentrum op warme dagen, maakt het centrum aantrekkelijk voor bezoekers en winkelend publiek, vergoot de biodiversiteit, verbetert de luchtkwaliteit en gezondheid van inwoners en bezoekers en voorkomt schade door extreme neerslag. Al deze voordelen zorgen voor een duurzame, klimaatbestendige en groene stad!

Regenwateropslagsysteem
Om het groen optimaal te laten functioneren in droge, warme perioden is er veel water nodig. In een versteende omgeving wordt veel regenwater snel afgevoerd waardoor er in droge perioden een watertekort is. Daarom wordt er in het centrumgebied een innovatief circulair watersysteem ontwikkeld. Met behulp van twee Urban Waterbuffers van FieldFactors wordt al het dakwater in het centrum opgevangen, opgeslagen én vervolgens weer beschikbaar gemaakt voor al het groen (publiek én privaat) in het centrumgebied. Hiermee blijft de beplanting vitaal én kan het optimaal zijn ecosysteemdiensten leveren, waaronder het verkoelen van het stadscentrum.